Du lịch biển đang trở thành một
chiến lược phát triển của ngành du lịch nhằm tận dụng các cảnh quan và
sinh thái vùng ven biển để phát triển kinh tế, tăng thu nhập cho người
dân cũng như tăng nguồn ngân sách Trung ương và địa phương.
Trong cuộc hội thảo mới đây về quản lý và phát triển du lịch biển, đảo
Việt Nam, các chuyên gia du lịch khẳng định du lịch biển và kinh tế đảo
là một trong 5 đột phá về kinh tế biển, ven biển.
Với bờ biển dài trên 3.000 km, hàng ngàn hòn đảo lớn nhỏ, hàng loạt
những bãi tắm cát trắng, nước trong xanh trải dài ven biển là những điều
kiện thuận lợi cho du lịch biển Việt Nam phát triển. Những bãi biển,
vịnh biển của Việt Nam được du khách cả thế giới biết đến như vịnh Hạ
Long, vịnh Nha Trang hay bãi biển Đà Nẵng được Tạp chí Forbes bầu chọn
là một trong 6 bãi tắm quyến rũ nhất hành tinh… đều nói lên sức hút của
biển Việt Nam đối với du khách trong và ngoài nước.
Khai thac tiem nang phat trien du lich bien dao
Bãi Hoàng Hậu - Quy Nhơn, một trong những bãi biển đẹp vẫn chưa được
nhiều khách du lịch biết đến - Ảnh: Khánh Ngọc
Dọc bờ biển Việt Nam đã có khoảng 125 bãi biển thuận lợi cho việc phát
triển du lịch, trên 30 bãi biển đã được đầu tư và khai thác. Trong đó,
các khu vực biển có tiềm năng lớn đã đầu tư phát triển là vịnh Hạ Long -
Hải Phòng - Cát Bà; Huế - Đà Nẵng - Quảng Nam; Vân Phong - Đại Lãnh -
Nha Trang; Vũng Tàu - Long Hải - Côn Đảo; Hà Tiên - Phú Quốc; Phan Thiết
- Mũi Né.
Hệ thống cơ sở lưu trú vùng ven biển không ngừng tăng lên, đặc biệt số
lượng những cơ sở lưu trú từ 3 sao trở lên phần lớn tập trung ở các địa
phương ven biển. Theo thống kê, vùng ven biển có gần 1.400 cơ sở lưu trú
với trên 45.000 buồng. Đội ngũ lao động du lịch vùng ven biển hiện
chiếm khoảng 65% tổng số lao động trực tiếp của cả nước, tập trung nhiều
nhất ở TP.HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu (trên 60%); Thừa Thiên - Huế, Đà Nẵng
(8,5%); Hải Phòng - Quảng Ninh (8,1%). Bên cạnh đó, sự phát triển của du
lịch biển còn tạo việc làm gián tiếp cho 60 vạn lao động là các dân cư
ven biển.
Theo phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển du lịch, trong một thời
gian dài, tỷ trọng khách du lịch, thu nhập từ du lịch biển so với du
lịch cả nước không có sự thay đổi đáng kể, mặc dù vùng ven biển là lãnh
thổ có nhiều thuận lợi hơn những vùng lãnh thổ khác về tài nguyên du
lịch… Du lịch biển Việt Nam vẫn chưa tạo được sự hấp dẫn đặc biệt đối
với khách du lịch. Năm 2006, khách du lịch quốc tế đến VN bằng đường
biển chiếm khoảng trên 6% trong tổng lượt khách quốc tế. Thời gian neo
đậu của tàu du lịch ở các cảng chỉ từ 8 đến 24 giờ, do đó, khách không
có nhiều cơ hội tham quan, giải trí mua sắm.
Nguyên nhân được các chuyên gia đưa ra là hiện nay ở Việt Nam hầu hết
các cảng biển là cảng hàng hóa, chưa có cảng chuyên biệt cho tàu du
lịch. Nhiều cảng có trọng tải lớn không thể cập bờ và phải di chuyển
khách bằng canô hoặc tàu du lịch mất nhiều thời gian, giảm hứng thú cho
du khách. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền và quảng bá về du lịch biển
VN lâu nay chưa được quan tâm đúng mức. Du lịch Việt Nam chưa tham gia
các hội nghị, hội chợ chuyên về du lịch biển và du lịch tàu biển trên
thế giới.
Để ngành du lịch Việt Nam phát triển bền vững, Tổng cục Du lịch cho
biết, cuối năm nay tổng cục sẽ trình Chính phủ Đề án phát triển du lịch
biển, đảo mục tiêu năm 2010 và tầm nhìn 2020. Theo đó, đến năm 2020,
kinh tế biển và ven biển đóng góp khoảng 53-55% GDP cả nước, trong đó du
lịch biển là khâu đột phá thứ 4 sẽ có mức đóng góp khoảng 14-15% GDP
của nền kinh tế biển quốc gia.
Khai thac tiem nang phat trien du lich bien dao
Cà Ná, bãi biển đẹp của miền Trung VN - Ảnh: Khánh Ngọc
Để đạt được mục tiêu trên, theo các chuyên gia về kinh tế biển, cần có
những giải pháp đồng bộ như vấn đề quy hoạch và quản lý quy hoạch phát
triển du lịch biển; đầu tư phát triển các loại hình du lịch biển; vấn đề
môi trường biển; củng cố và mở rộng thị trường khách du lịch tàu biển;
xây dựng một chương trình đào tạo mới, đào tạo lại nguồn nhân lực phục
vụ phát triển du lịch biển; vấn đề cạnh tranh trong phát triển du lịch;
sự tham gia của cộng đồng và hoạt động phát triển du lịch; vấn đề quản
lý tổng hợp sự phát triển của các ngành kinh tế biển…
Về nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ phục vụ du khách nghỉ dưỡng
biển, yếu tố quan trọng nhất trong việc thu hút khách du lịch biển là
tạo sự khác biệt. Vấn đề ở đây là phải tạo hình ảnh biển VN có gì khác
biệt so với biển nước khác. Nếu chỉ đơn thuần nhấn mạnh về tiện nghi của
một khu resort nghỉ dưỡng 5 sao thì người ta có thể tìm thấy ở Hawaii,
Bali hay Phuket…
Do đó bên cạnh dịch vụ cao cấp, cần đem đến cho du khách thú thưởng
ngoạn những nét văn hóa truyền thống, các chương trình tham quan tìm
hiểu cuộc sống thường ngày của người dân địa phương, các nét độc đáo về
ẩm thực, di tích lịch sử, những lời ca, điệu múa… tại nơi đang nghỉ
dưỡng.